ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ 2014 -2019 ΔΗΜΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΩΝ ΤΖΟΥΜΕΡΚΩΝ

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ  ΟΡΑΜΑ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ 

Στρατηγική του Δήμου και Αναπτυξιακές Προτεραιότητες 

Στο παρόν κεφάλαιο αναπτύσσεται η αναπτυξιακή στρατηγική της Δημοτικής Αρχής του Δήμου Κεντρικών Τζουμέρκων και ορίζονται οι αναπτυξιακές προτεραιότητες του Δήμου για την περίοδο 2014-2019. 

Αποτυπώνεται το όραμα, η φιλοσοφία, οι αξίες και οι γενικές αρχές για τον τρόπο προσέγγισης του οράματος,για τον τρόπο διαχείρισης των σχέσεων με τους πολίτες, για τον τρόπο διοίκησης και εκτέλεσης των δραστηριοτήτων και για τον τρόπο διαχείρισης των πόρων του Δήμου. 

Α. Το όραμα και οι Αρχές του Δήμου 

Η αποστολή του Δήμου: 

Η αποστολή του Δήμου Κεντρικών Τζουμέρκων όπως και κάθε Δήμου της χώρας είναι: «Η διακυβέρνηση των τοπικών υποθέσεων και η παροχή δημόσιων αγαθών και υπηρεσιών για την ικανοποίηση αναγκών των κατοίκων και των τοπικών φορέων, με απώτερο σκοπό τη βιώσιμη κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της περιοχής του». Η Δημοτική Αρχή του Δήμου Κεντρικών Τζουμέρκων θεωρεί ότι η εκπόνηση του Επιχειρησιακού Προγράμματος, θα συμβάλλει σημαντικά στην επιτέλεση της αποστολής του καθώς αποτελεί σημαντικό εργαλείο οργάνωσης και παρακολούθησης του έργου του Δήμου.  

Το αναπτυξιακό όραμα του Δήμου Κεντρικών Τζουμέρκων: 

Τα στοιχεία για τους οικονομικούς τομείς της περιοχής αλλά και τα στοιχεία της απασχόλησης δείχνουν ότι ο Δήμος διαθέτει οικονομική και παραγωγική ομοιογένεια που εκφράζεται ως παραδοσιακή απασχόληση στη γεωργία και στην κτηνοτροφία. Το κύριο πρόβλημα της περιοχής συνοψίζεται στην έλλειψη ευκαιριών απασχόλησης και στην εξασφάλιση ικανοποιητικού εισοδήματος για τους κατοίκους. 

Η διάρθρωση της παραγωγικής βάσης στους κυριότερους τομείς της οικονομίας της περιοχής όπως κτηνοτροφία, γεωργία, δάση, δεν εξασφαλίζει την άνετη διαβίωση των κατοίκων με αποτέλεσμα την όξυνση του προβλήματος της ανεργίας και τη μεταναστευτική διάθεση του πληθυσμού. Από την άλλη πλευρά ο δευτερογενής τομέας παρουσιάζεται μη ανεπτυγμένος, ενώ ο τριτογενής εμφανίζει στοιχειώδη ανάπτυξη. Επιπλέον, η περιοχή διαθέτει πλούσιους φυσικούς πόρους, όπως εκτεταμένες δασικές εκτάσεις, τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και αρκετούς αρχαιολογικούς και ιστορικούς χώρους (μνημεία, εκκλησίες), τους οποίους δεν έχει μέχρι στιγμής αξιοποιήσει. Η αναπτυξιακή πορεία του Δήμου θα πρέπει να βασιστεί στην προστασία και αξιοποίηση του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, ώστε να αναβαθμιστεί το βιοτικό επίπεδο των πολιτών του Δήμου. Τέλος, η περιοχή του διαθέτει ιδιαίτερα προϊόντα τα οποία μπορούν να πιστοποιηθούν ως προϊόντα ποιότητας (ΠΟΠ, βιολογικά κλπ). 

Για την τόνωση της τοπικής οικονομίας θεωρείται αναγκαία η προβολή και προώθηση των προϊόντων που παράγονται στην περιοχή, καθώς και η πιστοποίησή τους. Όλα τα παραπάνω, σε συνδυασμό με τον ρόλο που καλείται να παίξει ο Δήμος Κεντρικών Τζουμέρκων οδηγούν στη διατύπωση του αναπτυξιακού οράματος για την περιοχή του Δήμου ως εξής: «Η αξιοποίηση και προβολή των φυσικών και πολιτιστικών πόρων και των τοπικών προϊόντων του Δήμου». Η προσέγγιση του παραπάνω οράματος θα γίνει με επί μέρους στρατηγικές επιλογές της Δημοτικής Αρχής που βασίζονται στις εξής κατευθυντήριες αρχές: 

• Επιλογή της ποιότητας έναντι της ποσότητας (για παράδειγμα η προώθηση της παραγωγής αγαθών και υπηρεσιών υψηλής ποιότητας και προστιθέμενης αξίας, που ενσωματώνουν τα χαρακτηριστικά στοιχεία του Δήμου και όχι προϊόντων μαζικής παραγωγής τα οποία δεν θα κατορθώσουν να είναι ανταγωνιστικά στην ευρύτερη αγορά) 

• Κινητοποίηση του τοπικού δυναμικού με παράλληλη στήριξη του από κεντρικούς ή άλλους φορείς για την αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων 

• Υιοθέτηση ολοκληρωμένων παρεμβάσεων με στόχο την αύξηση της προστιθέμενης αξίας για την τοπική οικονομία και κοινωνία 

• Προώθηση της ενεργού συμμετοχής των πολιτών 

• Ανάπτυξη σχέσεων συνεργασίας με τοπικούς φορείς 

• Κατανόηση από τους κατοίκους της αξίας του περιβαλλοντικού και πολιτιστικού πλούτου ως συγκριτικών πλεονεκτημάτων και ο σεβασμός των αρχών της αειφόρου ανάπτυξης 

• Κοινωνική δικαιοσύνη και αλληλεγγύη 

• Ανταπόκριση στις ανάγκες και στα αιτήματα των πολιτών 

• Διαφάνεια και χρηστή διαχείριση 

• Ισόρροπη ανάπτυξη των τοπικών κοινοτήτων , ειδικά ως προς τις βασικές υποδομές που εξασφαλίζουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων. 

Τέλος, το όραμα εσωτερικής ανάπτυξης του Δήμου διατυπώνεται ως εξής: «Η δημιουργία ενός Δήμου ο οποίος, έχοντας ολοκληρωμένο σύστημα προγραμματισμού, λιτές και συνεκτικές οργανωτικές δομές, ευέλικτες και συνοπτικές διαδικασίες λειτουργίας, εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό και σύγχρονη υλικοτεχνική υποδομή, να μπορεί με ίδιες δυνάμεις αλλά και σε συνεργασία με άλλους φορείς, να παρέχει αποτελεσματικές υπηρεσίες που ανταποκρίνονται στις ανάγκες ανάπτυξης του Δήμου και να είναι ικανός στο να εκπληρώνει την αποστολή του οικονομικότερα, με διαφάνεια και με το επίπεδο ποιότητας που προδιαγράφεται από τις προσδοκίες των πολιτών.» 

ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ 

Η Στρατηγική του Δήμου 

Η Στρατηγική του Δήμου Κεντρικών Τζουμέρκων βασίζεται στο πρότυπο της ενδογενούς, εντόπιας και ολοκληρωμένης ανάπτυξης το οποίο απαιτεί το σχεδιασμό μιας ρεαλιστικής στρατηγικής ανάπτυξης που θα άρει τους σοβαρούς περιοριστικούς παράγοντες και θα επιτρέψει την ανάληψη πρωτοβουλιών σε όλα τα πεδία της κοινωνικο-οικονομικής ζωής της περιοχής. Η ολοκληρωμένη ανάπτυξη επιδιώκει την προώθηση όλων των οικονομικών δραστηριοτήτων, στις οποίες η περιοχή παρουσιάζει τοπικά πλεονεκτήματα με ειδικότερη προσπάθεια ολοκλήρωσης του παραγωγικού κυκλώματος και τόνωσης των ενδοπεριφερειακών ροών. Παράλληλα στοχεύει στην ισόρροπη ανάπτυξη όλων των χωρικών μονάδων της περιοχής με τη διατήρηση του υπάρχοντος οικιστικού ιστού. Στόχος είναι η κάλυψη των αναγκών του κάθε επιμέρους οικιστικού συνόλου όπως αυτές απορρέουν από το συγκεκριμένο ρόλο που τίθεται να αναλάβουν οι οικιστικές ενότητες στα πλαίσια της αναπτυξιακής διαδικασίας. Η ολοκληρωμένη ανάπτυξη ταυτίζεται με την «από τη βάση ανάπτυξη», καθώς ο σχεδιασμός, η εφαρμογή και η παρακολούθησή της επιβάλουν το συμμετοχικό προγραμματισμό και την ενεργοποίηση των κατοίκων και των φορέων της περιοχής. Ως κύρια χαρακτηριστικά του προτύπου της ολοκληρωμένης ανάπτυξης μπορούν να προσδιοριστούν τα ακόλουθα: 

• Η ολοκληρωμένη προσέγγιση της αναπτυξιακής διαδικασίας 
• Η ενεργοποίηση του πληθυσμού στην αναπτυξιακή προσπάθεια 
• Η εξασφάλιση της αειφορίας. Για να είναι επιτυχής η στρατηγική της τοπικής ανάπτυξης πρέπει να ανταποκρίνεται κατά το πλείστον δυνατόν σε ένα ρεαλιστικό σχέδιο ανάπτυξης και να υπακούει στις εξής παραμέτρους: 
• Να στηρίζεται στα πραγματικά δεδομένα της τοπικής οικονομίας 
• Να ενισχύει τα φυσικά και επίκτητα πλεονεκτήματα της περιοχής. 
• Να αντιμετωπίζει τις αδυναμίες της τοπικής οικονομίας 
• Να αξιοποιεί τις ευκαιρίες που δημιουργούνται για την τοπική οικονομία 
• Να αντιλαμβάνεται τους κινδύνους που απειλούν την τοπική οικονομία 
• Να συμβάλει στην διαφοροποίηση, τον εμπλουτισμό και τη διεύρυνση της παραγωγικής βάσης και να προαγάγει την καινοτομία και την τεχνολογία 
• Να ενισχύει την εξωστρέφεια και τον διεθνή προσανατολισμό της παραγωγής και των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της περιοχής 
• Να αξιοποιεί με τον καλύτερο τρόπο τα διαθέσιμα εργαλεία και χρηματοδοτικά μέσα. 

1. Γενικοί στόχοι Τοπικής Ανάπτυξης: 

Οι στόχοι της στρατηγικής για την ανάπτυξη θα πρέπει να πηγάζουν από την σωστή διάγνωση των δυνατοτήτων της περιοχής και ταυτόχρονα να αφήνουν περιθώρια για άσκηση αναπτυξιακής πολιτικής. Θα πρέπει να ενσωματώνουν τους περιορισμούς και τα προβλήματα που θέτει το θεσμικό πλαίσιο και το ευρύτερο οικονομικό περιβάλλον, αλλά ταυτόχρονα να λαμβάνουν υπ’ όψη και τις νέες δυνατότητες και ευκαιρίες που δημιουργούνται. Τέλος, θα πρέπει να εντάσσονται σε ένα συνολικό πλαίσιο αντίληψης που να είναι σύγχρονο και ευέλικτο και να δίνει ένα σαφή ρόλο στην τοπική κοινωνία και τους φορείς της. Η στρατηγική της ανάπτυξης για την περιοχή του Δήμου, για κάθε θεματικό τομέα ανάπτυξης, στηρίζεται στους κάτωθι Γενικούς Στόχους: 

1.1. Θεματικός τομέας: Περιβάλλον και Ποιότητα Ζωής 

1.1.1. Αξιοποίηση και ολοκληρωμένη διαχείριση των υδάτινων πόρων της περιοχής Ο Δήμος Κεντρικών Τζουμέρκων παρά το πλούσιο υδάτινο δυναμικό που διαθέτει, υστερεί στην αξιοποίηση αυτού και στην ορθολογική διαχείριση των υδάτινων πόρων. 

1.1.2. Μέριμνα για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος από φυσικές καταστροφές (σεισμοί, πυρκαγιές, πλημμυρικά φαινόμενα, κατολισθήσεις): Η μέριμνα για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος αποτελεί έναν από τους στρατηγικούς στόχους της Δημοτικής Αρχής. Το πλούσιο φυσικό περιβάλλον του Δήμου επιτάσσει την εκπόνηση μελέτης πολιτικής προστασίας του. επίσης, η ύπαρξη αξιόλογου αριθμού ιστορικών μνημείων και η δυνατότητα της τουριστικής αξιοποίησης όλων αυτών με ήπιες παρεμβάσεις επιβάλει την ανάγκη εφαρμογής ολοκληρωμένου προγράμματος 

πρόληψης και καταστολής πυρκαγιών. 

1.1.3. Μέριμνα για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής από την ανεξέλεγκτη διάθεση απορριμμάτων: Ένα σημαντικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο Δήμος Κεντρικών Τζουμέρκων στον τομέα του περιβάλλοντος είναι το γεγονός ότι υπάρχουν διεσπαρμένα στους οικισμούς ογκώδη απορρίμματα και αδρανή υλικά. Κρίνεται έτσι αναγκαία η διαχείριση ογκωδών απορριμμάτων. Προς την κατεύθυνση της προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος κρίνεται αναγκαία η διερεύνηση για τη διαχείριση άλλων ειδικών απορριμμάτων (πχ ηλεκτρικές συσκευές, μπάζα, μπαταρίες κλπ). Συγκεντρωτικά προτείνεται η διερεύνηση και εφαρμογή των κάτωθι ενεργειών: 

i. Διαχείριση άλλων ειδικών απορριμμάτων (πχ ηλεκτρικές συσκευές, μπάζα, μπαταρίες κλπ). Προς αυτή την κατεύθυνση σημαντική θα ήταν και η διερεύνηση διαδημοτικής λύσης για τη χωροθέτηση χώρου απόθεσης οικοδομικών υλικών 

ii. Ευαισθητοποίηση της περιβαλλοντικής συνείδησης των πολιτών. 

1.1.14 Διερεύνηση της αξιοποίησης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας(ΑΠΕ) 

 Ο Δήμος Κεντρικών Τζουμέρκων διαθέτει πλούσιους φυσικούς πόρους (νερό, αιολική και ηλιακή ενέργεια, βιομάζα, γεωθερμία). Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και η αξιοποίηση τους θα συμβάλλουν στην ορθολογική χρήση των πλούσιων φυσικών πόρων της περιοχής και επιπλέον δημιουργείται η προοπτική για τη συμμετοχή του Δήμου σε προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η διερεύνηση των δυνατοτήτων αξιοποίησης των ΑΠΕ και της βιομάζας, και η χρησιμοποίησή τους σε διάφορες εφαρμογές αποτελεί στόχο της Δημοτικής Αρχής. 

1.1.5. Βελτίωση της αισθητικής κατάστασης των κοινόχρηστων χώρων των  οι πλατείες, Η εικόνα των κοινόχρηστων χώρων ενός οικισμού όπως είναι οι χώροι πρασίνου, οικισμών παιδικές χαρές κλπ. Αντικατοπτρίζουν σε σημαντικό βαθμό την ποιότητα ζωής των κατοίκων. Παρεμβάσεις όπως η διαμόρφωση των πλατειών και η δημιουργία παιδικών χαρών σε όλους τους οικισμούς του Δήμου θα συμβάλουν στην αισθητική αναβάθμιση και στην αύξηση της ελκυστικότητας της περιοχής. 

1.1.6. Βελτίωση της ασφάλειας του οδικού δικτύου: Από την ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης της περιοχής του Δήμου προέκυψε ότι η κατάσταση του οδικού δικτύου δεν είναι αρκετά καλή. Προβλήματα εντοπίζονται κυρίως στους επαρχιακούς, αγροτικούς δρόμους και στις διαδημοτικές συνδέσεις. 

1.1.7. Προστασία των υπόγειων υδάτων και εδαφών από τα παραγόμενα υγρά απόβλητα: Στο Δήμο Κεντρικών Τζουμέρκων υπάρχει η έλλειψη αποχετευτικών δικτύων σε όλες τις τοπικές κοινότητες έχει αποτέλεσμα ο κίνδυνος ρύπανσης των υπόγειων υδάτων και των εδαφών να είναι αυξημένος. Ο στρατηγικός στόχος της υφιστάμενης Δημοτικής Αρχής που αποβλέπει στην προστασία του περιβάλλοντος από τα παραγόμενα υγρά απόβλητα μέσω της κατασκευής αποχετευτικού δικτύου σε όλα τα τοπικά διαμερίσματα και της ορθολογικής διαχείρισης των βόθρων. 

1.2. Θεματικός τομέας: Κοινωνική Πολιτική, Παιδεία, Πολιτισμός και Αθλητισμός 

1.2.1. Βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών στήριξης του ηλικιωμένου πληθυσμού και των ειδικών πληθυσμιακών ομάδων (ΑμεΑ, μετανάστες κ.λπ.) που διαμένουν στην περιοχή του Δήμου: Σύμφωνα με τα στοιχεία της απογραφής του 2011 η ηλικιακή ομάδα ηλικίας 65 ετών και άνω αποτελεί το 26,21% του συνολικού πληθυσμού του Δήμου, ποσοστό αρκετά σημαντικό, και είναι κατανεμημένο σε όλα τα Τοπικά Διαμερίσματα του Δήμου. Το μεγάλο ποσοστό γερασμένου πληθυσμού στο Δήμο σε συνδυασμό με τον σημαντικό αριθμό τοπικών κοινοτήτων που διαθέτει ο Δήμος έχει ως αποτέλεσμα την ενίσχυση των παρεχόμενων υπηρεσιών στη συγκεκριμένη πληθυσμιακή ομάδα. Για τη στήριξη των ηλικιωμένων που διαμένουν μόνιμα στην περιοχή του Δήμου η Δημοτική Αρχή προτείνει επίσης τη συνέχιση και επέκταση της λειτουργίας της μονάδας «Βοήθεια στο Σπίτι».) Επιπλέον, στα πλαίσια της Κοινωνικής Πολιτικής της υφιστάμενης Δημοτικής Αρχής του Δήμου Κεντρικών Τζουμέρκων έγκειται η στήριξη των ειδικών πληθυσμιακών ομάδων, οι οποίες για την περίπτωση του συγκεκριμένου Δήμου είναι: α) Άτομα με Αναπηρίες (ΑμεΑ) β) Πολύτεκνες και μονογονεϊκές οικογένειες. Για κάθε μία από τις παραπάνω ομάδες στόχους, τέθηκαν από το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου οι εξής επιμέρους στόχοι και ενέργειες: 

Α) Άτομα με Αναπηρίες (ΑμεΑ): 

Η βελτίωση των συνθηκών ζωής των ΑμεΑ αποτελεί στόχο της εθνικής πολιτικής. Στο πλαίσιο αυτό ο  Δήμος Κεντρικών Τζουμέρκων θα λάβει μέτρα που αφορούν την πρόσβαση των ΑμεΑ στις δημόσιες υπηρεσίες και την διαμόρφωση των πεζοδρομίων προκειμένου να γίνουν κατάλληλα για τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Η εξασφάλιση της πρόσβασης των ατόμων με αναπηρίες (ΑμεΑ) στους δημόσιους και κοινόχρηστους χώρους της έδρας (σε πρώτη φάση) του Δήμου, καθώς και σε χώρους άθλησης, αποτελεί έναν από τους επιμέρους στόχους της Δημοτικής Αρχής. Ο εντοπισμός των δημόσιων κτιρίων που επισκέπτονται με μεγαλύτερη συχνότητα τα άτομα αυτά και η κατασκευή υποδομών διευκόλυνσης της πρόσβασής τους (π.χ. ράμπες) καθώς και σε πλατείες και άλλους βασικούς κοινόχρηστους χώρους μπορεί να αποτελέσει το έναυσμα μιας τέτοιας προσπάθειας.
Β) Πολύτεκνες και μονογονεϊκές οικογένειες. Οι πολύτεκνες και μονογονεϊκές οικογένειες πουδιαμένουν στο Δήμο Κεντρικών Τζουμέρκων αποτελούν ειδική πληθυσμιακή ομάδα που χρήζει κοινωνικής μέριμνας. Η Δημοτική Αρχή προτείνει την εφαρμογή μέτρων στήριξης των πολύτεκνων και των μονογονεϊκών οικογενειών που διαμένουν στην περιοχή του Δήμου. 

1.2.2. Βελτίωση και αναβάθμιση των σχολικών μονάδων του Δήμου: Από την ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης που προηγήθηκε για τον τομέα των σχολικών υποδομών προκύπτει η ανάγκη ανακαίνισης και επισκευής των σχολικών μονάδων, καθώς και ο εξοπλισμός τους με εποπτικά μέσα. 

1.2.3. Ανάδειξη και προβολή των πολιτιστικών μνημείων του Δήμου: Στην περιοχή του Δήμου Κεντρικών Τζουμέρκων υπάρχει σημαντικός αριθμός ιστορικών και πολιτιστικών μνημείων. Στρατηγικός στόχος του Δήμου είναι η διαδικασία προβολής και ανάδειξής τους, ώστε να αποτελέσουν κίνητρα για τους επισκέπτες της περιοχής και να τονώσουν την τουριστική κίνηση.

1.2.4.Αναβάθμιση και συντήρηση αθλητικών εγκαταστάσεων.  Από την ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης της περιοχής του Δήμου προκύπτει η ανάγκη αναβάθμισης των αθλητικών υποδομών. Οι προτεινόμενες ενέργειες εντοπίζονται κυρίως στους χώρους των γηπέδων και στην κατασκευή αποδυτηρίων. Παράλληλα, απαραίτητη θεωρείται και η συντήρηση των υφιστάμενων αθλητικών υποδομών. 

1.2.5. Αξιοποίηση προγραμμάτων μαζικού αθλητισμού: Η δυνατότητα αξιοποίησης προγραμμάτων μαζικού αθλητισμού συντελεί σημαντικά στην ανάπτυξη αθλητικών δραστηριοτήτων από τους κατοίκους του Δήμου, ενώ αποτελεί παράλληλα μια σημαντική διέξοδο γι’ αυτούς. Η ύπαρξη εξειδικευμένων αθλητικών υποδομών ευνοεί ιδιαίτερα την ανάπτυξη προγραμμάτων μαζικού αθλητισμού. Αναγκαία κρίνεται η ευαισθητοποίηση των πολιτών ως προς την κατεύθυνση. 1.2.6.Δημιουργία δομών και υπηρεσιών φύλαξης νηπίων και παιδιών: Από τη μελέτη της υφιστάμενης κατάστασης της περιοχής στο Δήμο προκύπτει η ανάγκη δημιουργίας δομών και υπηρεσιών φύλαξης των νηπίων και παιδιών του Δήμου. Στόχος της δημοτικής αρχής είναι η δημιουργία ενός βρεφονηπιακού σταθμού και ενός Κέντρου Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών (ΚΔΑΠ) για την ασφαλή φύλαξη και διαπαιδαγώγηση των παιδιών και νηπίων του Δήμου. 

1.2.7. Αναβάθμιση των αγροτικών ιατρείων: Στην υφιστάμενη κατάσταση του Δήμου τα αγροτικά ιατρεία φιλοξενούνται σε χώρο του αντίστοιχου δημοτικού καταστήματος. Στόχος της δημοτικής αρχής στον τομέα της υγείας είναι η δημιουργία σύγχρονων εγκαταστάσεων αγροτικών ιατρείων καθώς και η επάνδρωσή τους με τον αναγκαίο εξοπλισμό και η στελέχωσή τους με προσωπικό.

1.3. Θεματικός τομέας: Τοπική Οικονομία και απασχόληση 

1.3.1. Η καταπολέμηση της ανεργίας αποτελεί κεντρικό στόχο της ευρωπαϊκής Μείωση της ανεργίαςκαι κατ’επέκταση της εθνικής πολιτικής. Ο Δήμος Κεντρικών Τζουμέρκων παρουσιάζει αυξανόμενο ποσοστό ανέργων (κυρίως νέων και γυναικών). Στα πλαίσια της αντιμετώπισης του συγκεκριμένου προβλήματος προτείνεται η μεγαλύτερη εμπλοκή του τοπικού πληθυσμού στο σχεδιασμό αναπτυξιακών προγραμμάτων, ώστε οι προτεινόμενες δράσεις να μπορούν στη συνέχεια να υλοποιηθούν από τους ανέργους της περιοχής, οι οποίοι θα εκμεταλλευτούν τις χρηματοδοτήσεις, θα δημιουργήσουν νέες θέσεις απασχόλησης στην περιοχή και κατά συνέπεια θα συμβάλουν στην μείωση της ανεργίας. Επίσης, η Δημοτική Αρχή κρίνει επιτακτική την ανάγκη εκπόνησης τοπικού σχεδίου δράσης για την απασχόληση που θα προσαρμόζει τα μέτρα για την απασχόληση στα τοπικά δεδομένα και θα θέτει συγκεκριμένους στόχους και κατευθύνσεις για την καταπολέμηση του προβλήματος της ανεργίας σε τοπικό επίπεδο. Τέλος, η ελλιπής ενημέρωση των κατοίκων της περιοχής όσον αφορά προγράμματα απασχόλησης συμβάλει στην αύξηση της ανεργίας, διότι οι άνεργοι δεν εκμεταλλεύονται όλες τις ευκαιρίες που τους παρέχει η πολιτεία για απασχόληση.  Στόχος της Δημοτικής Αρχής είναι η καλύτερη, πληρέστερη ενημέρωση του τοπικού πληθυσμού μέσα από ημερίδες, εκδηλώσεις και ενημερωτικές συναντήσεις. Επίσης, προτείνεται η εξατομικευμένη συμβουλευτική υποστήριξη ανέργων ή ειδικών ομάδων ανέργων ώστε να προκύψει καλύτερη εκμετάλλευση των προγραμμάτων απασχόλησης. 

1.3.2.Χωροθέτηση παραγωγικών δραστηριοτήτων στην περιοχή του Δήμου : Στο Δήμο Κεντρικών Τζουμέρκων υπάρχουν ανεπτυγμένες παραγωγικές δραστηριότητες με αυξημένες ανάγκες σε υποδομές και με όχληση ως προς το περιβάλλον, όπως είναι η κτηνοτροφική. Η χωροθέτηση τέτοιου είδους παραγωγικών δραστηριοτήτων θα επίλυε σε σημαντικό βαθμό υφιστάμενα προβλήματα των κλάδων, ενώ δημιουργεί προϋποθέσεις για την προσέλκυση επενδύσεων στους εν λόγω τομείς. Μέσα από την κατάρτιση του Σχεδίου Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτών Πόλεων (ΣΧΟΟΑΠ) θα οργανωθούν οι παραγωγικές δραστηριότητες της περιοχής και θα μειωθούν οι συγκρούσεις χρήσεων γης. 

1.3.3. Αύξησητηςτουριστικήςδραστηριότητας.  Οι κύριοι τουριστικοί πόροι που διαθέτει ο Δήμος είναι η ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά, και το φυσικό κάλλος των ορεινών όγκων.Ο ολοκληρωμένος σχεδιασμός προς την κατεύθυνση της προβολής, ανάδειξης, προστασίας και διαφύλαξης των ιστορικών και πολιτιστικών μνημείων κρίνεται απαραίτητος για τον τομέα του τουρισμού. Το πλούσιο απόθεμα του Δήμου μπορεί να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης εναλλακτικών μορφών τουρισμού με την προσέλκυση ειδικών ομάδων επισκεπτών. Επιπλέον, η Δημοτική Αρχή εκμεταλλευόμενη τις νέες τεχνολογίες μπορεί να προβάλει το τουριστικό προϊόν της περιοχής, τους επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στην περιοχή, και να ενημερώσει τους δυνητικούς επισκέπτες για δραστηριότητες στις οποίες μπορούν να επιδοθούν κατά τη διάρκεια της διαμονής τους στο Δήμο. 

1.3.4. Βελτίωση υποδομών άρδευσης και εξηλεκτρισμού των αγροτικών εκμεταλλεύσεων:
1.3.5. Προβολή, προώθηση και πιστοποίηση των τοπικά παραγόμενων προϊόντων: Για την τόνωσητης τοπικής οικονομίας η Δημοτική Αρχή θεωρεί αναγκαία την προβολή και προώθηση των προϊόντων που παράγονται στην περιοχή.. Επίσης, η πιστοποίηση των τοπικά παραγόμενων προϊόντων κρίνεται αναγκαία καθώς θα συμβάλει στην καλύτερη διάθεσή τους στην αγορά.

2. Γενικοί στόχοι εσωτερικής ανάπτυξης 

2.1 Θεματική Ενότητα: Δραστηριότητες και Διαδικασίες 

2.1.1. Βελτίωση της λειτουργίας των Υπηρεσιών και των Νομικών Προσώπων του Δήμου: Η ανάγκη αναβάθμισης της λειτουργικότητας της θέσης των προϊσταμένων αποτελεί την κύρια πτυχή στη βελτίωση των διαδικασιών διοίκησης. Η εφαρμογή των αρμοδιοτήτων τους από τους διευθυντές – προϊσταμένους των υπηρεσιών και των νομικών προσώπων και η απεμπλοκή των αιρετών από τα ζητήματα των διοικητικών διαδικασιών αποτελούν δράσεις ως προς αυτή την κατεύθυνση. Σύμφωνα με τον «Οδηγό κατάρτισης Επιχειρησιακών Προγραμμάτων ΟΤΑ» (ΕΕΤΑΑ, 2014) για τις ανάγκες του στρατηγικού σχεδιασμού και επιχειρησιακού προγραμματισμού των ΟΤΑ απαιτείται η οριοθέτηση δύο επιπέδων λήψης αποφάσεων: 

α) το επίπεδο του Δημάρχου και του Δημοτικού Συμβουλίου και

β) το επίπεδο των υπηρεσιών του Δήμου και των Νομικών προσώπων του 

2.1.2. Ανάπτυξη διαδικασιών αμφίδρομης επικοινωνίας και συμμετοχής των πολιτών: Ο πολίτης έχει κάθε δικαίωμα να συμμετέχει στο σχεδιασμό και στη διαδικασία λήψης αποφάσεων του Δήμου. Με την ύπαρξη συμμετοχικών διαδικασιών επιτυγχάνεται ενημέρωση και πληροφόρηση των πολιτών. Για την επίτευξη αυτού του στόχου προτείνεται επιπλέον και η ανάπτυξη συνεργασιών με άτυπα δίκτυα (πολιτιστικούς συλλόγους, δίκτυα επιχειρήσεων κλπ). 

2.1.3. Βελτίωση παρεχομένων υπηρεσιών διαχείρισης αιτημάτων: Στο Δήμο Κεντρικών Tζουμέρκων εν υπάρχει διαδικασία ώστε το προφορικό αίτημα να συγκεντρώνεται εγγράφως, με αποτέλεσμα ο δημότης να μην γνωρίζει εάν η αρμόδια υπηρεσία ενημερώθηκε για το αίτημά του. Προκύπτει δηλαδή η ανάγκη βελτίωσης της διαδικασίας διεκπεραίωσης των αιτημάτων και προτείνεται να υπάρχει ένα σημείο όπου ο πολίτης θα κάνει την αίτησή του και από το οποίο θα παίρνει την απάντησή του. 

2.1.4. Βελτίωση των διαδικασιών προγραμματισμού, παρακολούθησης και αξιολόγησης της λειτουργίας του Δήμου: Αναφορικά με τις διαδικασίες προγραμματισμού, παρακολούθησης και αξιολόγησης της λειτουργίας του Δήμου Κεντρικών Τζουμέρκων, οι μόνες ενέργειες που γίνονται είναι κυρίως στον τομέα του προγραμματισμού. Απαιτείται επομένως, η βελτίωση αυτών των διαδικασιών για την αποτελεσματικότερη λειτουργία τόσο της δράσης του Δήμου όσο και των νομικών του προσώπων. 

2.2 Θεματική Ενότητα: Οργάνωση και Συνεργασίες 

2.2.1. Βελτίωση της οργάνωσης των Νομικών Προσώπων του Δήμου: Για το Δήμο προκύπτει η ανάγκη αναδιοργάνωσης των Νομικών του Προσώπων μέσω της αναθεώρησης του οργανογράμματος και των κανονισμών λειτουργίας τους. Η επίτευξη αυτού του στόχου θα συμβάλει στην αποτελεσματικότητα των νομικών προσώπων μέσα από την προσαρμογή τους στις νέες απαιτήσεις της λειτουργίας τους. 

2.2.2. Αύξηση των συνεργασιών του Δήμου: Από την έρευνα πεδίου που πραγματοποιήθηκε,προέκυψε ως σημαντικό πρόβλημα η έλλειψη συντονισμού στις συνεργασίες του Δήμου με τους δημόσιους και τοπικούς φορείς. Τα αποτελέσματα που προέρχονται από την έλλειψη συντονισμού των παραπάνω υπηρεσιών στην εκτέλεση τεχνικών έργων έχουν πολλαπλές συνέπειες οικονομικής φύσης καθώς και συνέπειες στην ποιότητα των έργων. Απαραίτητος επομένως κρίνεται ο συντονισμός, ειδικά, των βασικών υποδομών να γίνεται από το Δήμο με στόχο τη βελτίωση τέτοιων συνεργασιών. 

2.3 Θεματική Ενότητα: Ανθρώπινο δυναμικό και Υλικοτεχνική Υποδομή 

2.3.1. Στελέχωση των Υπηρεσιών του Δήμου με εξειδικευμένο προσωπικό: Ο Δήμος Κεντρικών Τζουμέρκων παρουσιάζει έλλειψη σε εξειδικευμένο προσωπικό, σύμφωνα με τις ανάγκες που προκύπτουν από την ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης. Στόχος επομένως είναι η στελέχωση του Δήμου με κατάλληλο προσωπικό, απαραίτητο για την αποτελεσματικότερη λειτουργία του Δήμου. 

2.3.2. Αναβάθμιση της ενημέρωσης και των γνώσεων αιρετών και προσωπικού: Τόσο τα αιρετά πρόσωπα του Δήμου όσο και το προσωπικό που απασχολεί έχουν ανάγκη συνεχούς επιμόρφωσης σε θέματα σχετικά με το αντικείμενο των ειδικοτήτων τους καθώς και σε θέματα νομοθεσίας και εφαρμογής νέων τεχνολογιών. Ο στόχος της αναβάθμισης της ενημέρωσης και των γνώσεων των αιρετών και του προσωπικού επιτυγχάνεται μέσα από την παρακολούθηση εξειδικευμένων σεμιναρίων με το σχεδιασμό ετησίων προγραμμάτων ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού αλλά και την προσωπική θέληση του καθενός για ενημέρωση. 

2.3.3. Βελτίωση των κτιριακών εγκαταστάσεων και του Η/Μ εξοπλισμού του Δήμου: Προβλήματα που σχετίζονται με τις κτιριακές εγκαταστάσεις αντιμετωπίζει ο Δήμος είτε σε επίπεδο βελτίωσης των υφιστάμενων είτε στη δημιουργία νέων. Θα πρέπει να διερευνηθούν και να καταγραφούν οι ανάγκες και να δρομολογηθούν οι απαραίτητες ενέργειες για τη βελτίωση και τη δημιουργία νέων κτιριακών εγκαταστάσεων. Επιπλέον, μέσω της έρευνας πεδίου έχουν αναφερθεί από τις Υπηρεσίες και τα Νομικά Πρόσωπα σημαντικές ελλείψεις σε ηλεκτρομηχανολογικό και λοιπό εξοπλισμό, είτε σε επίπεδο αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού του υπάρχοντος είτε σε επίπεδο αγοράς νέου, με στόχο την αποδοτικότερη και την αποτελεσματικότερη εκτέλεση των δραστηριοτήτων τους. Η καταγραφή και η ιεράρχηση του απαιτούμενου εξοπλισμού σε επίπεδο Υπηρεσιών και ΝΠ και στη συνέχεια σε επίπεδο Δήμου συνολικά αποτελεί προτεραιότητα στα πλαίσια του εκσυγχρονισμού και της αγοράς νέου εξοπλισμού στο Δήμο. 

2.3.4. Καλύτερη αξιοποίηση των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ): Η αξιοποίηση των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών αναβαθμίζει σημαντικά την οργάνωση και τη λειτουργία του Δήμου. Η ενσωμάτωση στις διαδικασίες και τη διοίκηση των νέων τεχνολογικών συστημάτων με στόχο την ηλεκτρονική επικοινωνία των υπηρεσιών του δημοσίου για την εξυπηρέτηση του πολίτη (ηλεκτρονική διακυβέρνηση), την εφαρμογή ευρυζωνικών συστημάτων

τηλεπικοινωνιών κλπ αποτελούν δράσεις ως προς την κατεύθυνση αυτή. 

2.4. Θεματική Ενότητα: Οικονομικά 

2.4.1. Αύξηση εσόδων: Η αύξηση των εσόδων του Δήμου αποτελεί σημαντική παράμετρο για την οικονομική του ανάπτυξη. Στο Δήμο Κεντρικών Τζουμέρκων δεν παρέχεται η δυνατότητα αύξησης των εσόδων από την εκμετάλλευση των κοινόχρηστων χώρων. Η επιχειρηματική της κίνηση επικεντρώνεται κυρίως στον πρωτογενή τομέα. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να ληφθούν μέτρα οργάνωσης και ανάπτυξης δραστηριοτήτων με την ανάλογη ανταποδοτικότητα μεταξύ Δήμου, επιχειρήσεων και δημοτών. Επίσης ως προς την κατεύθυνση αυτή πιθανώς να πρέπει να εξεταστεί η δυνατότητα λήψης μέτρων σύγκλισης χωρικών ανισοτήτων από τον Κεντρικό Μηχανισμό του Κράτους. 

2.4.2. Εφαρμογή συστημάτων κοστολόγησης δραστηριοτήτων: Οι δαπάνες του Δήμου Κεντρικών Τζουμέρκων είναι μικρές σε σχέση με τον όγκο εργασίας και τα αποτελέσματα που επιτυγχάνονται. Είναι σημαντικό για την οικονομική βιωσιμότητα του Δήμου να διατηρηθεί το κόστος λειτουργίας και κατασκευής των έργων σε χαμηλά επίπεδα. Για το σκοπό αυτό κρίνεται αναγκαία η εφαρμογή συστημάτων κοστολόγησης των δραστηριοτήτων όπου με μεθοδικό τρόπο θα κατανέμονται οι δαπάνες στις επιμέρους δραστηριότητες και θα οργανώνεται έτσι αποτελεσματικότερα η οικονομική

κατάσταση του Δήμου. 

2.4.3. Εκπόνηση μελέτης αξιοποίησης της δημοτικής περιουσίας: Ο Δήμος βρίσκεται σε στάδιο απογραφής της δημοτικής του περιουσίας. Έτσι, δεν υπάρχουν στοιχεία σχετικά με το εάν επιτυγχάνεται το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα από την εκμετάλλευση της δημοτικής περιουσίας,καθώς δεν έχει γίνει σχετική μελέτη η οποία να ταξινομεί τα δημοτικά ακίνητα σε εκμεταλλεύσιμα και μη και να διερευνά όλους τους δυνατούς τρόπους αξιοποίησης και εκμετάλλευσης αυτής. Επομένως, είναι επιβεβλημένη η εκπόνησης μελέτης για την ορθολογικότερη αξιοποίηση της δημοτικής περιουσίας του Δήμου. 

3. Οι άξονες, τα μέτρα & οι στόχοι του Στρατηγικού Σχεδίου 

Στη βάση των εθνικών και ευρωπαϊκών αναπτυξιακών πολιτικών και κατευθύνσεων και με απώτερο στόχο την υλοποίηση του οράματος του Δήμου διαμορφώνεται ένα επιχειρησιακό πρόγραμμα με ορίζοντα 3ετίας, που δομείται πάνω σε τέσσερεις (4) άξονες προτεραιότητας, ο κάθε ένας από τους οποίους εξειδικεύεται σε μια σειρά από μέτρα και γενικούς στόχους. 

Για την υλοποίηση των γενικών στόχων θα καταρτιστούν, στην Β΄ Φάση του Επιχειρησιακού Προγράμματος, ξεχωριστά σχέδια δράσης από την κάθε αρμόδια υπηρεσία η οποία θα είναι υπεύθυνη για την υλοποίηση τους. 

Πηγή 

Δήμος Κεντρικών Τζουμέρκων